Καθώς έβλεπαν νοερά τις επενδύσεις τους να σβήνουν στο μαύρο, αναδεύτηκαν τελικά και κατάφεραν να ψελλίσουν κάτι σαν αντίδραση. Ο πιο διαυγής απ’ αυτούς είπε: "Ε, λοιπόν, αν μη τι άλλο μας εκπλήσσεις με κάθε σου ταινία", κι αυτά τα λόγια λες και βγήκαν σαν τσαμπιά απ’ το λαρύγγι του. Η επόμενη κίνηση θα ήταν να βγάλει κάποιος απ’ αυτούς το συμβόλαιό μου από την τσέπη του και να το ρίξει στον καταστροφέα εγγράφων. Βέβαιος ότι επρόκειτο για μορφωμένους ανθρώπους, προσδοκούσα ένα κοκτέιλ φιλοσοφικών σχολίων ύστερα από μια εμπεριστατωμένη συζήτηση σχετικά με τα εμφανή υπαρξιακά μοτίβα του φιλμ. Αντ’ αυτού, αντιμετώπισα μια χάβρα*** από αναθέματα, και κάποιους από δαύτους έπρεπε να τους μαζέψουν για το ψυχιατρείο. Μου φάνηκε ότι άκουσα τον Έρικ Πλέσκοφ, έναν μεγαλοπαράγοντα της Orion, να λέει ότι έμενε εκεί κοντά και είχε μια μαχαίρα και θα πεταγόταν να τη φέρει. Αληθεύει ότι η αντίδραση της κριτικής στο φιλμ ήταν συγκρατημένη, αλλά δεν αληθεύει ότι ο μηχανικός προβολής στον κινηματογράφο πήρε την κόπια, έτρεξε στη θάλασσα και την πέταξε στα νερά. Εάν θυμάμαι καλά, μπορεί να δημοσιεύτηκε μια ευμενής κριτική στο περιοδικό Η φωνή των Ορνιθοτρόφων. Μη θέλοντας να πετάξει λεφτά, η Orion επέλεξε μια φειδωλή διαφημιστική καμπάνια. (Woody Allen, Σχετικά με το Τίποτα, Ψυχογιός 2020, Σελ. 262-263)

*Shadows and Fog: Αμερικανική ασπρόμαυρη κωμωδία του 1991 σε σκηνοθεσία του Γούντι Άλεν που βασίζεται στο μονόπρακτο Death του ίδιου. Ο Γούντι Άλεν παρωδεί το έργο Δολοφόνος χωρίς αμοιβή (The Killer) του Ρουμάνου θεατρικού συγγραφέα Ευγένιου Ιονέσκο, ενός από τους επιφανέστερους εκπροσώπους του Θεάτρου του παραλόγου. Στην κινηματογραφική μεταφορά πρωταγωνιστούσαν οι Woody Allen, Mia Farrow, John Malkovich, John Cusack, Madonna και Kenneth Mars. Το κινηματογραφικό έργο, που οι κριτικοί Robbie Collin Tim Robey και Desson Thomson το κατέταξαν ως ένα από τα χειρότερα του δημιουργού, είχε αποτύχει και εμπορικά. Θεωρήθηκε ότι ο σκηνοθέτης είχε προσπαθήσει ανεπιτυχώς να αποτίσει φόρο τιμής στον γερμανικό εξπρεσιονιστικό κινηματογράφο (Das Cabinet des Dr. Caligari, Nosferatu, eine Symphonie des Grauens, Der Golem, wie er in die Welt kam). Ο εξπρεσιονισμός στην καλλιτεχνική τεχνοτροπία, ιδίως στις εικαστικές τέχνες, χαρακτηρίζεται από την έμφαση στην έκφραση του ψυχικού κόσμου και την αδιαφορία για την αντικειμενική πραγματικότητα. Για το αυτό λόγο ο σκηνοθέτης είχε εφαρμόσει τη χρήση των έντονων αντιθέσεων μεταξύ φωτεινών και σκοτεινών ή φωτοσκιασμένων σημείων (chiaroscuro). Ο Woody Allen, που απορρίπτει κατηγορηματικά τον χαρακτηρισμό του ως διανοούμενου, είχε επιχειρήσει φιλότιμα, αλλά όχι ικανοποιητικά, να αποδώσει τα εύσημα και στα κοινωνικά μηνύματα της διαμαρτυρίας κατά της απώλειας της ατομικότητας, της πολιτιστικής παρακμής και της κοινωνικής αποσύνθεσης του αφηγηματικού γερμανικού κινηματογράφου της δεκαετίας του 1920.

**κουράριο ή κουράρε: Αλκαλοειδές που απομονώνεται από διάφορα τροπικά φυτά της Αμερικής –και ιδιαίτερα του γένους Strychnos– και προκαλεί παράλυση. Η ουσία αυτή έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν από ιθαγενείς της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής για να δηλητηριάζουν τα βέλη τους. Η πιο τοξική μορφή του προέρχεται από το δέρμα των βατράχων Phyllobates terribilis & Phyllobates bicolor και γι' αυτό λέγεται και βατραχοτοξίνη. Η μέση θανατηφόρος δόση είναι 2μg/kg, δηλαδή περίπου 2 κόκκοι αλατιού μπορούν να σκοτώσουν άνθρωπο.

*** χάβρα, η : 1. η συναγωγή των Εβραίων. 2. (μτφ.) για συγκέντρωση όπου μιλούν όλοι μαζί, με αποτέλεσμα να μην ακούγεται κανένας· βαβυλωνία.